Perseverance 2020 Rover

Son yirmi yılda yapılan çalışmalar ve NASA’nın Mars Keşif Programı’ndan alınan bilgiler ile Mars’ın bir zamanlar bugünkü soğuk ve kuru gezegenden çok farklı olduğunu ortaya çıkarmıştır. Gezegene iniş yapan ve yörüngedeki uydular tarafından keşfedilen kanıtlar, milyarlarca yıl önce bu gezegende su olduğuna işaret ediyor.

Bu ortamların, mikrobiyal yaşamın gelişimini potansiyel olarak destekleyecek kadar uzun sürdüğü düşünülmektedir. NASA’nın 30.06.2020 tarihindeki haberine göre  Mars 2020 ekibi Perseverance (Azim)  Rover’ın lansmanını bu yaz içerisinde tamamlamak için yoğun bir şekilde çalışıyor.

Resim-Atlas-V roketi. Perseverance Rover (Image Credit: NASA/JPL)

Kennedy Uzay Merkezi Ziyaretçi Kompleksini buradaki bağlantıdan ziyaret ederek, lansman zamanında erteleme olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Bu seyahate katılmak istiyorsanız rezervasyon yapabilirsiniz. İlk uçuş tarihi şu şekilde planlandı:

Lansman Penceresi

Lansman süresi 30 Temmuz-15 Ağustos arasında yaklaşık 3 hafta sürecek. Uçuş başlangıç zaman aralıkları  günden güne değişebilir. Bu zaman dilimleri yaklaşık 2 saat olarak ayarlanmıştır. Perseverance Rover ile Mars 2020 uzay aracı Florida Cape Canaveral ‘daki Amerikan Hava Kuvvetleri İstasyonu’ndaki kompleksten Atlas V-541 roketi ile fırlatılacak. Atlas-V roketi, gezegenler arası uçuş için mevcut olan en büyük roketlerden biridir. Mars’a gönderilen InSight ve Curiosity araçları da benzer roketler ile gönderilmiştir.

Perseverance 2020 Rover (Azim) Aracını Tanıyalım

Kısaca Azim’den bahsedelim. Bu araç Mars’ı astrobiyolojik veriler ile incelemek üzere gönderilecektir. Böylece Mars’taki jeolojik süreçler, yaşanabilirlik, Mars’ta yaşamın daha önceden olup olmadığı gibi konularda biyolojik izleri araştıracak ve akabinde aldığı örnekleri Dünyaya geri getirecektir. Araç Curiosity’nin tasarımı temel alınarak geliştirilmiştir ve 18 Şubat 2021’de Mars’ın Jezero Krateri‘ne inmesi planlanmıştır.

Perseverance (Azim) Hakkında Bilinmesi Gereken Yedi Özellik

1. İsmi 28.000 Makale Arasından Seçildi 

Mars Gezgin’in zor bir görevi var. Hem çok zor şartlardaki bir gezegene inmek, hem de bilim hedefleri üzerinde de çalışmak zorunda. Bunlar antik mikrobiyal yaşam belirtileri aramak, gezegenin jeolojisini ve iklimini karakterize etmek, Dünya’ya gelecekteki dönüş için özenle seçilmiş kaya ve tortu örneklerini toplamak ve Ay’ın ötesinde insan keşiflerinin önünü açmak gibi bir çok zorlu görevi içeriyor.

Bu faaliyetler NASA’nın “Rover’ın Adı” yarışmasında sunulan 28.000 makale arasından neden Azim adını seçtiğini özetliyor. COVIT-19 pandemisi nedeniyle, özellikle lansmana kadar geçen aylar yaratıcı problem çözme, takım çalışması ve kararlılık gerektirdi.

NASA’nın Güney Kaliforniya’daki Jet Propulsion Laboratuvarı’ndaki uçuş sistemi müdürü Ray Baker, “Bu inanılmaz derecede sofistike gezgini inşa etmek, mühendis olarak parçası olduğum en zor şey oldu. COVIT-19 önemli zorluklar ve lojistik eklerken, ekip Mars’a göndermekten gurur duyabileceğimiz bir gezici araç inşa etmek için büyük bir kararlılık ve titizlik gösterdik.” diyerek duygularını ifade etmiştir.

2. Perseverance (Azim), diğer Mars gezginlerinin hatalarından ders almıştır

NASA’nın mütevazı ilk gezicisi Sojourner, 1997’de bir robotun Kızıl Gezegen’e gidebileceğini gösterdi. 2004’te inen Spirit (Ruh) ve Opportunity (Fırsat), gezegenin bir zamanlar donmuş bir çöl haline gelmeden önce akan suya ev sahipliği yaptığını gösteren kanıtlar buldu. 2012’den beri Mars’ı keşfeden olan Curiosity, iniş alanı Gale Krater’ın milyarlarca yıl önce  mikrobiyal yaşamı destekleyebilecek bir ortamla bir göle ev sahipliği yaptığını keşfetti.

Azim bir sonraki adımı atmayı, birincil hedef olarak astrobiyolojinin kilit sorularından birini aramayı amaçlamaktadır: “Mars’ta bir zamanlar yaşamın var olduğuna dair herhangi bir işaret var mı?”

3. Perseverance (Azim), geçmiş mikrobiyal yaşam belirtilerini bulma potansiyeli yüksek bir yere inecek

Jezero Krateri 28 mil (45 kilometre) genişliğindedir ve Mars ekvatorunun hemen kuzeyinde, bir uzay kayası yüzeye çıktığında kazılan dev bir havza olan Isidis Planitia’nın batı kenarında bulunuyor. Yaklaşık 3 milyar veya 4 milyar yıl önce Jezero’da Tahoe Gölü büyüklüğünde bir su kütlesine sahip bir nehir aktığı düşünülmekte.

Misyonun Pasadena’daki Caltech merkezli proje bilimcisi Ken Farley, “Bilim ekibi, bir sonraki Mars roverin nereye gitmesi gerektiği konusunda birçok tartışma sonucunda Jezero Kraterini seçtiklerini, çünkü organik molekülleri ve diğer mikrobiyal yaşam belirtilerini bulmak için umut verici bir yer olduğunu belirtmiştir.

4. Perseverance (Azim), Mars’ın jeolojisi ve iklimi hakkında da önemli veriler toplayacak

Mars yörüngesindeki uydular Jezero Krateri’nden yaklaşık 200 mil (322 kilometre) uzaklıktaki görüntü ve diğer verileri topluyorlar, ancak yüzeyde antik yaşam belirtileri bulmak çok daha yakından incelenmeyi gerektiriyor. Hayatla ilgili işaretler arayabilen ve biyolojik kökenli olup olmadıklarını gördükleri bağlamı analiz edebilen Azim gibi bir gezici gerektirir.

Mars’ın geçmiş iklim koşullarını anlamak ve kayalarına gömülü jeolojik tarihi okumak da bize aynı ilkel şeylerden oluşan Dünya ve Mars’ın neden bu kadar farklı olduğu konusunda bir fikir verecektir.

5. Perseverance (Azim) Mars’a gidiş-dönüş yolculuğunun ilk ayağıdır

Mars’ta eski mikroskobik yaşamın doğrulanması muazzam bir kanıt yükü taşıyor. Azim, gelecekteki bir görevle Dünya’ya dönüş için umut verici kaya ve tortu örneklerini paketleyecek örnek bir toplama sistemini Mars’a getiren ilk gezgin olacak.

NASA ve Avrupa Uzay Ajansı tarafından bir Mars Örnek İade kampanyası planlanıyor çünkü burada Dünya’da Mars’a gönderilemeyecek kadar büyük ve karmaşık enstrümanlarla örnekleri araştırabiliriz. Gezici laboratuvarlar, gezgin tarafından tespit edilen herhangi bir potansiyel yaşam belirtisinin geçmiş yaşamın kesin kanıtı olup olmadığını belirlemek için kullanılacaktır.

6. Perseverance (Azim), Ay ve Mars’a insan misyonlarının önünü açacak araçlar ve teknoloji taşır    

Arazi-Bağıl Navigasyon otonom iniş sırasında gezici önlemek tehlikeleri yardımcı sistemi ve Mars Bilim Laboratuarı Girişi, İniş ve İniş Enstrümantasyon-2 (MEDLI-2 Mars atmosferi, irade yardımı ile yolculuk sırasında önemli veri toplar) sensör paketi, gelecekteki insan misyonları daha güvenli bir şekilde ve diğer dünyalara daha büyük yüklerle iniyor.

Azim ayrıca astronotlara başka bir dünyanın yüzeyinde olduklarında yardımcı olacak özelliklere sahiptir; daha verimli seyahat için geliştirilmiş kendi kendine sürüş bilgisayarları ve hava durumu, iklim hakkında temel bilgiler sağlayacak Mars Çevre Dinamikleri Analiz Cihazı (MEDA). Bu arada, Mars Oksijen In-Situ Kaynak Kullanımı Deneyi (MOXIE) teknolojisi, Mars’ın karbon dioksit bulunduran atmosferinden oksijen üretmeyi hedefliyor ve gelecekteki kaşiflerin roket itici ve nefes almak için oksijen üretebilmesinin bir yolunu gösteriyor.

7. Siz de yolculuğa çıkacaksınız

Azim gezgini ve Mars 2020 uzay aracının diğer bölümlerinde 23 kamera bulunuyor (bu; tarihteki gezegenler arası görevlerden daha fazla kamera demek). Gezgin 18 Şubat 2021’de Mars’a güvenli bir şekilde dokunduktan sonra mühendislerin iniş sürecinin yüksek tanımlı bir görünümünü oluşturmasına yardımcı olacaklar. Manzara ve bilimsel örneklerin görüntülerini nefes kesici ayrıntılarla sunacaklar. Ayrıca önceki Mars görevlerinde olduğu gibi, görevin web sitesinde de ham ve işlenmiş görüntüleri sunulacak .

Azim ayrıca misyona binmek için kaydolan yaklaşık 11 milyon insanın adıyla 3 silikon çip taşıyor. Perseverance’ın macerasını @NASAPersevere ve @NASAMars üzerinden sosyal medyada takip edebilirsiniz.

Canlı yayın için NASA duyurusunu paylaştı. Burayı ziyaret etmeyi unutmayın.

Konuyla ilgili düşüncelerinizi ve sorularınızı makalenin altında yorum olarak veya sitenin iletişim bölümünü kullanarak bize iletebilirsiniz.

Kaynaklar (Perseverance Rover):
https://mars.nasa.gov/files/mars2020/Mars2020_Fact_Sheet.pdf
https://mars.nasa.gov/mars2020/