Dünyadaki Mars Projesi Topluluğu olarak gönüllülerimize yönelik yaptığımız ; amatör telsizcilik ve uydu haberleşmesi eğitimleri kapsamında bu hafta sonu QO-100 uydusu üzerinden bir faaliyet düzenledik.
Bu faaliyetin öncesinde gerek Türkiye’den ve gerekse farklı ülkelerdeki MoEP bölümlerinden gönüllülerimiz “Evrene sen de bir mesaj gönder” başlığı altında iyi niyet içeren ses mesajlarını ve çizdikleri resimlerle çalışmaya katıldılar.
Çalışma ekibi tarafından önce farklı ses seviyelerinde ve farklı kayıt formatında gönderilmiş olan ses dosyaları düzenlendi. Daha sonra bu dosyaları radyo frekansı ile uzaya ve uyduya gönderilecek olan donanımlar test edildi.
Geri planda yaşananlar
Uydu çalışmalarına katılım günden güne ve her faaliyet sonrasında artıyordu. Ancak yine bir heyecanlı bir hazırlığa rağmen; kader çoktan ağlarını örmüştü. Etkinlikten sadece bir gece önce gönderme yapacak olan istasyonumuzun bulunduğu Finlandiya’da meteorolojik şatlar değişti. Bir süre beklemede kaldık ancak şiddetli fırtına ve yağmur Cumartesi gecesi sabaha karşı giderek dozunu artırdı.
Pazar sabahı donanı kontrol edildi. Taşıyıcı kule sağlam kalsa da yapısı nedeniyle uzun süre kuvvetli rüzgara çok fazla maruz kalan büyük çanak antenin ve kablolarının ciddi hasar gördüğü tespit edildi. Sadece 6 saat sonra faaliyet başlayacağından; Finlandiya’daki istasyon operatörlerimiz Barış DİNÇ (OH2UDS) ve Burcu AYBAK DİNÇ (OH2CAV) onarım faaliyetlerine girişti ancak hava durumunda bir değişiklik olmadı. Bunun yanında 4 adet de sisteme ait güç katı zarar gördü.
Artarak devam eden kötü meteorolojik şartlar nedeniyle, istasyonun faaliyet başlangıcına kadar yetişmesinin olanaksız olduğunu görülmesi üzerine; MoEP yönetimince acilen bir online toplantı yapıldı. Bekleyenlere söz verdiğimiz saatte hazır olmak adına Almanya’da bulunan MoEP istasyonu devreye alınması kararlaştırıldı. Hazırlanan dosyaların tümü Almanya’daki gönüllümüz İsmail ERDOĞAN (DL2IE)’ye aktarıldı. Operatörümüz yaklaşık 30 dakika içerisinde istasyonu hazır hale getirdi.
Tam söz verdiğimiz gün zamanda başladık
Takip edenlere kolaylık olması ve frekanslar arasında sık sık gezmemeleri için önce resimler gönderildi. Daha sonra da ses dosyaları. Bu defa aramızda 6 yaşında Elif Gökçen isminde en küçük bir katılımcımız daha vardı. Mesajı ve konuşması hepimizin yüzüne tatlı bir gülümseme kondurdu.
Bir sonraki etkinliğimiz
Eğitim çalışmalarımız önümüzdeki hafta da devam edecek. Bir aksilik olmadığı sürece 24 Ekim 2021‘de yeni mesajları ve yeni resimleri göndereceğiz. Bu defa sesli mesajların yanında gönderilecek olan resimlerde yurtdışındaki gönüllülerimiz ülkelerini kendilerince en iyi anlatan bir kare fotoğrafla katılacaklar. Ayrıca bu etkinlikte MoEP-Finlandiya ve MoEP-Almanya istasyonlarımızın karşılıklı uydu görüşmeleri de yapması planlanmıştır.
Ses dosyalarının bir bölümü
1. Burada eğitim ve geri bildirim kapsamında paylaşılan ve büyük bölümü kısaltılmış görüşmelerde; haberleşme tek yönlü yapılmış, katılımcıların tümünden web sayfasında yayınlanacağına dair izinler alınmıştır. Ancak dosyalar üçüncü kişilerce ayrıca indirilemez, haricen işlenemez, arşivlenemez ve başka bir sayfada yayınlanamaz.
2. Her sesli mesajın başında duyacağınız DL2IE (Okunuşu: Delta – Lima – (2) Two – India – Echo) kodlaması; bu frekansı kullanan ve gönderme yapan operatörümüz İsmail ERDOĞAN’nın çağrı işareti olan DL2IE ‘nin uluslararası fonetik alfabe ile okunuşudur. Kural gereği her çağrı başına eklenir. Devamında ise kullanıcıların İngilizce veya kendi dillerinde seslendirdikleri iyi niyet mesajı “Hello everyone. My name is…. I’m volunteer of the Mars on Earth Project. My message is …. formatında yer almaktadır.
3. Bu mesajlar 36.000 km. GEO (dünya ile eş zamanlı) yörüngede sabit olan QO-100 uydusundan tekrar yayınlanarak dünyaya geri dönmüş ve yer istasyonlarında alınmış, uzayda 72.000 Km kat etmiş mesaj kayıtlarıdır. Aynı zamanda uzayda devam eden sinyaller ise teorik hesaplamalara göre 10 milyon km. daha yol alarak sönümlenmiştir. Bu mesafe yakın konumda iken Dünya-Mars arasındaki mesafenin 1/5’ine yakındır.
Operatörümüzün test ve başlangıç/açıklama konuşması
Operatör bu giriş konuşması ile diğer operatörlerin konuşmasını bölmemek ve bittiğinden emin olmak için frekansın boş olup olmadığını kontrol etmekte, yapılacak olan faaliyet hakkında diğer operatörleri bilgilendirmektedir. Faaliyetin hemen öncesinde Alman operatörlerin yoğun haberleşmesi olduğundan dolayı bilgilendirme Almanca yapılmıştır.
Sesli Mesajlar
KG-STV Örneği
Aşağıdaki ses dosyası ise; bilgisayar üzerinden telsiz uydu haberleşmesinde kullanılan telsize aktarılan sayısallaştırılmış resim verisinin, gönderme-alma sırasında yazılımla duyulabilir hale getirilen sayısal modun sesidir.
“Peki neden Türkiye’den bir istasyon katılmıyor, donanım mı yetersiz?”
Bir radyo amatörü değilseniz muhtemelen bu soruyu siz de kendinize sormuşsunuzdur. Türk amatör telsizcilerin donanımları ve bilgi seviyesi bu tür bir çalışmalar yapmaya fazlasıyla yeterlidir. Hatta bu konuda bir çok amatör telsizcimiz de uydunun atıldığı ilk günden itibaren özenle alt yapısını kurmuş durumda, ancak sadece dinleme yapabiliyorlar. Uyduya gönderme yapılamamasının sebebi; Türkiye’de uyduya çıkış (uplink) için kullanılacak olan 2.4 GHz frekansının sadece Türk amatör telsizcilerinin kullanımına kapalı olması. Şu an için sadece uydudan iniş (downlink) frekansını takip edebilmekteler.
Diyeceksiniz ki; “evdeki modemler, kablosuz aktarıcılar, gömülü sistemlerle kullanılan verici modülleri vs.de 2.4 GHz.” Haklısınız, ancak bu donanımların yasal olarak izin verilen güçleri belli bir seviyede (düşük) ve kısa mesafeli. Bu çalışmalarda yönlü çanak antenler kullanıldığından sinyal uydu gibi çok uzak mesafelere ulaşabilmektedir. Bunun da ayrıca incelemesi; var olan uydu, yer, kablosuz haberleşme vs. alt/üst yapısına olumsuz bir etkisinin olup olmadığının araştırılması ve test edilmesi her ülkenin kendi tasarrufunda olan bir konudur.
Tüm bu gerekli araştırma ve testleri anlayışla karşılamakla birlikte; şu an doğuda Çin’den, batıda Brezilya kıyılarına kadar tüm dünya amatör telsiz operatörlerine 7/24 çok geniş ve sabit bir haberleşme hizmeti sunan, gerektiğinde acil durumlarda da kullanılabilecek bu uydu sistemine aktif olarak katılabileceğimiz günü sabırsızlıkla bekliyoruz. Dileriz ilgili ve yetkili kurumlar en kısa sürede bizimle bu konuda güzel bir haber paylaşırlar. Haftaya yeni etkinlikte görüşmek üzere.
