Önsöz
Bugün, 12 Nisan, insanlık tarihinin en önemli günlerinden birini kutluyoruz – 1962’den itibaren BDT ülkelerinde Kozmonot Gününü, 2011’den itibaren ise Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilen Uluslararası Uzay Uçuşu Gününü. Bugün, 1961 yılında Yuri Gagarin’in uzaya yaptığı tarihi uçuşun yıl dönümüdür.
Gagarin, cesaretin, kararlılığın ve bilinmeyeni keşfetme arzusunun simgesi haline gelmiştir. Onun attığı bu ilk adım, yalnızca uzay yolculuğunun değil, tüm insanlığın yeni zirvelere ulaşma hayalinin de kapılarını aralamıştır
Peki, ya o kimdi, Yuri Gagarin? Hayatı, dünyaca ünlü ve parlak gülümsemesi kadar kaygısız mıydı? Bugün, uzaya yaptığı yolculuğun dünyayı nasıl değiştirdiğini ve bize büyük hedefler için çabalamayı, başarılara ulaşmayı ve hayal etmeyi nasıl ilham verdiğini hatırlayacağız.
Vefatının üzerinden yarım yüzyıldan fazla bir süre geçmiş olmasına rağmen, Gagarin’in kararlılığı ve azmi, zorlukların üstesinden gelmek isteyen ve hayallerine ulaşmak için mücadele eden insanlara hâlâ ilham vermeye devam ediyor.
Yuri Gagarin, sadece bir isim değil, aynı zamanda bir simgedir. Hayal kurmaktan ve hayalleri için savaşmaktan korkmayan bir insanın, hiçbir şeyin imkânsız olmadığının simgesidir.
Bölüm-1
Dünya Savaşı Sırasında Çocuk Olmak.
Alman İşgali Altındaki Yaşam, Yuri Gagarin’in Pilot Olma Hayalini Ateşleyen Bir Kıvılcım Mı Haline Geldi, Yoksa Bu Hayal, Savaşın Zorluklarıyla Başa Çıkmasına Yardımcı Mı Oldu?
Yuri Gagarin, 9 Mart 1934’te, adını daha sonra alacağı Gzhatsk şehrinde, Smolensk bölgesinin Gzhatsky ilçesine bağlı Klushino köyünde, mütevazı bir köylü ailesinde dünyaya geldi. Annesi Anna Timofeevna ve babası Alexei Ivanovich, sıradan köylü işçileri olarak yaşamlarını sürdürüyorlardı.
Çocukluğu, hayatının gidişatını önemli ölçüde değiştiren II. Dünya Savaşı’nın zor yıllarına denk geldi. 1941’de Yuri sadece yedi yaşındayken savaş başladı ve Alman birliklerinin işgali hayatına çok fazla korku ve kayıp getirdi. Gagarin ailesi evlerini kaybetti ve kendileri bir sığınakta yaşamak zorunda kaldılar.
İşgal koşulları altında Almanlar, kardeşleri Valentin ve Zoya’yı zorunlu çalışma için esir aldı, ancak onlar daha sonra kaçmaya başardılar. İnsanların sürekli korku içinde yaşadığı ve her gün yeni zorluklar getirdiği zor bir zamandı. Ancak, tüm zorluklara rağmen, aile içindeki sevgi ve destek, hayatta kalmalarına ve savaşın tüm zorluklarına dayanmalarına yardımcı oldu.
Ama unutmamak gerekir ki her bulutun bir gümüş astarı vardır! Savaş yıllarında, küçük Yura, Sovyet pilotlarıyla karşılaştığı anılardan ilham alarak havacılığa olan ilgisini keşfetti. Çocukluğunun en unutulmaz anılarından biri, bir hava savaşına tanıklık ettiği andı.
Pilotlardan biri, yanan uçaktan atlayarak hayatta kalmayı başardı ve yoldaşı, ona yardım etmek için yakınlara indi. Bu dramatik olay, cesur pilotları hayranlıkla izleyen ve onların cesaretini kendi içinde taşımayı hayal eden bir çocuğun zihninde kalıcı bir iz bıraktı.
Savaşın ve bu olayın etkisiyle, Yuri geleceğini havacılıkla ilişkilendirdi ve bu tutku onu pilot olma hayaline doğru götürdü.
Bölüm-2
Savaş Sonrası Dönemde Çocukluk.
Eğitim ve İş, Uzaya Götürecek Olan Tek Bilettir. Hayatımda Hangi İmkanlara Sahibim ve Bu İmkanlarla Neler Yapabilirim?
Savaş sonrası dönemde çocukluk; soğuk, yoksulluk ve açlıktan ibaret olsa da, aynı zamanda küçük erkek çocukları için bir cennetti. Etrafta çok fazla demir, siperlerde sığınaklar, oyuncaklar yerine tabancalar ve silahlar vardı. Fakat dört yıllık savaş, çocukluğu alıp götürdü ve bu “yaşlanmış çocukları” hayatın acımasız gerçekliğiyle yüzleştirdi!
Yuri Gagarin’in havacılık hayalleri hemen gerçekleşmedi. Mayıs 1949’da Gzhatsk ortaokuldan mezun olduktan sonra, 10 No’lu Lyubertsy Meslek Okulu’na girdi ve burada 16 yaşında bir Döküm kalıpçısı mesleğini edindi. Bu iş oldukça zordu ama Yura da basit bir genç adam değildi.
Savaş sonrası yıllarda, işçilere olan ihtiyaç muazzamdı- ülkeyi yeniden inşa etmek gerekiyordu! Gagarin yine de hayalini unutmadı ve aynı zamanda çalışan gençler için Lyubertsy akşam okuluna başladı, çalışmaya ve okumaya devam etti.
1951’de yolu, kısa süre sonra DOSAAF uçuş kulübüne katılacağı Saratov Endüstri Koleji’ne çıktı. O zamanlarda Sosyalist devlet, vatandaşlarının tüm temel ihtiyaçlarını karşılıyordu, ancak ülkenin ihtiyaç duyduğu kişilere daha fazlasını vererek onları destekliyor ve daha çok çalışmaya teşvik ediyordu.
Ülkeye pilotlar gerekliydi, eğitim ücretsizdi fakat havacılığa girmek kolay değildi, seçimler çok zordu. Gökyüzüne çıkmaya çok hevesli olan Gagarin, 25 Ekim 1954’te Saratov Uçuş Kulübü’ne girmeyi başardı. Bu, havacılığa giden gerçek yolunun başlangıcıydı.
Haziran 1955’te teknik okuldan onur derecesiyle mezun oldu ve Temmuz ayında Yak-18 uçağında ilk uçuşunu yaptı. Aynı yılın 10 Ekim’inde uçuş kulübünde eğitimini tamamladı.
7 Ekim 1955’te Yuri, Sovyet Ordusu’na alındı ve Orenburg’a, K.E. Voroshilov’un adını taşıyan 1. Chkalov Askeri Havacılık Pilot Okulu’na gönderildi. Okulu tamamlamasından sonra, 25 Ekim 1957’de Yuri Gagarin yeni zirveler için hazırdı- uzaya ve evlendirme dairesine çok az kalmıştı!
Çünkü aynı yıl içinde, mesleki başarıların yanı sıra gönül işleri de yolundaydı. Hayatını evlendiği Valentina Ivanovna Goryaçeva ile birleştirdi. Evlilikte iki kızları oldu: Elena ve Galina. Aile, ünlü kariyerine rağmen, ev huzuru ve sevdiklerinin desteği Gagarin için önemli bir destek oldu.
Bölüm-3
Madalyonun İki Yüzü.
Çok Ses Getiren, Dünyaca Ünlü Uzay Uçuşu ve Aileye Bırakılan Sessiz Bir Veda Mektubu…
1957 yılı sonunda Gagarin, Kuzey Filosu’na bağlı avcı uçakları alayına katıldı. 9 Aralık 1959’da, kozmonot adaylığı için başvuruda bulundu. 3 Mart 1960’ta, kozmonot adayları grubuna dahil edildi ve 11 Mart’tan itibaren eğitimlere başladı.
Sovyetler Birliği’nin uzay programı o dönemde ABD ile büyük bir yarış içindeydi. Sovyetler Birliği, kozmonotları uzaya göndermek için çok katı bir şekilde seçiyor ve hazırlıyordu. Yapılan testler ve zorluklar insanlık sınırlarını zorluyordu, adeta her şeyin üstesinden gelebilecek bir “üstün insan” aranıyordu!
Bu süreçte en zorlayıcı testlerden biri de “izolasyon testi”ydi. Kozmonot, tamamen izole bir odada bir hafta geçirmek zorundaydı ve bu süre zarfında yalnızlık içinde akıl sağlığını koruyarak hayatta kalmayı öğrenmeliydi.
12 Nisan 1961 sabahı saat 9:07’de, Baikonur’dan fırlatılan “Vostok” adlı uzay aracı, Yuri Gagarin’i, dünyaca ünlü “Poekhali!” (Hadi gidelim!) sözünü söylemesi ile uzaya taşıdı. Uçuş öncesinde, Yuri, eğer hayatını kaybederse okunması için ailesine bir veda mektubu yazmıştı.
Mektup, “Merhaba, sevgili, canım Valya, Lenochka ve Galya!” diye başlıyordu. Bu mektupta, Gagarin, cevabını bildiği bir soruyu, bulunduğu durumun önemini vurgulamak istercesine sormuştu: “Daha büyük bir şey hayal edilebilir mi? Bu bir tarih, bu yeni bir çağ!”
Uzay aracındaki oksijenin sadece on gün yetecek kadar olması ama uzayda yirmi gün kalma riskinin bulunmasına rağmen, Ggarin, yüksek hızla ve çok zor bir koşullarda, uzay aracından fırlatılması üzerine, paraşütle atlayarak başarıyla Dünya’ya geri döndü.
108 dakikalık bir uçuşun ardından, Saratov bölgesine iniş yaptı. İki gün sonra Moskova’da artık “Binbaşı Gagarin’i” karşıladılar.
Kızıl Meydan’da, ilk uzay uçuşu şerefine bir miting düzenlendi. Gagarin, Sovyetler Birliği Kahramanı, “SSCB Kozmonotu” unvanlarını aldı ve Lenin Nişanı ile ödüllendirildi. Nisan sonunda, ilk yurt dışı gezisine çıktı, bu gezisi iki yıl sürdü ve onlarca ülkeyi kapsadı.
Birleşik Krallık Kraliçesi II. Elizabeth, Yuri Gagarin ile birlikte fotoğraf çekilme teklifinde bulunarak saray protokolünü ihlal etti. Kraliçe, bu hareketini şu şekilde açıkladı:
“Ben, uzay insanı, yani dünyadışı bir insanla fotoğraf çektirdim, o yüzden hiçbir şey ihlal etmedim.” Elizabeth ve Gagarin’in buluşması, 14 Temmuz 1961’de Buckingham Sarayı’nda gerçekleşmişti.
Yuri Alekseyevich, “ünlü hastalığını” hızla atlatarak, daha fazla zamanını işine ve eğitimine ayırmaya başladı. 1961 sonbaharında, N.E. Zhukovsky Adına Hava Kuvvetleri Mühendislik Akademisi’ne yükseköğrenim görmek için kaydoldu.
O yıllarda Sovyetler Birliği, “Ay Programı” için çalışmalara başlamıştı ve Gagarin, Ay’a yapılacak bir uçuş için eğitim almaya başladı. Ancak öncesinde, “Soyuz” uzay aracında uçmayı öğrenmeleri gerekiyordu.
İlk insanlı test uçuşu, 1967 yılının Nisan ayında yapılması planlanmıştı ve bu uçuş için Vladimir Komarov ve Yuri Gagarin hazırlanıyordu. Fakat, Gagarin’in hayatını riske atmamak amacıyla, o uçuşun baş pilotu yapılmadı.
“Soyuz-1” uçuşu trajik bir şekilde sona erdi ve Komarov hayatını kaybetti. Komarov’un anısına düzenlenen cenaze töreninde, Gagarin, kozmonotların “Soyuzları” uçurmayı öğreneceklerini vaat etti. Evet, bu gerçekleşti ama, Gagarin’in katılımı olmadan.
Bölüm-4
SON!
Olması Gereken Olur Mu? Gagarin Neden Uçuşlardan Uzak Tutuldu?
Soyuz-1 uzay aracında meydana gelen trajik felaket, Yuri Gagarin’in uçuşlardan askıya alınmasına neden oldu. Bu, zaten insanın uzay arzusunun bir sembolü haline gelen dünyaca ünlü kahramanın hayatını kurtarmak için yapıldı. Dünya ününe rağmen, kozmonotun ilk uçuştan sonraki kariyeri Gagarin’in hırslarını tatmin etmedi. Uzay programına geri dönmek için elinden geleni yaptı, ancak tekrar uçmasına bir türlü izin verilmemişti.
17 Şubat 1968’de Gagarin, Zhukovsky Akademisi’nde diplomasını savundu ve yeni uzay uçuşları için eğitimine devam etti. Büyük zorluklarla, uçağı kendi başına uçurmak için izin almayı başardı. 27 Mart 1968’de Yuri Gagarin, eğitmen Vladimir Seregin ile birlikte MiG-15UTI ile uzun süre ardından ilk uçuşunu gerçekleştirdi ve bu uçuş maalesef hayatlarının sonuncusu oldu.
Uçak, Vladimir bölgesi, Kirzhach bölgesi, Novoselovo köyü yakınlarında düştü. Trajik felaket kazanın sebepleri tam olarak açıklığa kavuşturulmadı, ancak bir şey açıktı – Dünya gezegeninin ilk kozmonotu Yuri Gagarin öldü.
Sovyetler Birliği’nde ulusal yas ilan edildi ve dünya kahramanını kaybetti…
- Tarih.RF. – Ülkenin Ana Tarih Portalı
- KOMSOMOLSKAYA PRAVDA
- RUWİKİ
- Federal Devlet Bütçe Kültür Kurumu “Yu. A. Gagarin Müzesi”
- Yazar, Sergey Sergeevich Minaev – Gagarin / Bir uçuş tüm dünyayı nasıl değiştirdi / Kişilikler / @MINAEVLIVE
- Belgesel Film “GAGARİN Adlı Bir Yıldız” Kanal 1
- Yuri Gagarin’in işgal altındaki çocukluğu
- Rus Haber Ajansı-TASS
[/toggle]
